ERGENLERDE DUYGU REGÜLASYONU

Özet

Ergenlik dönemi, bireyin çocukluktan yetişkinliğe geçiş yaptığı ve bu süreçte biyo-psiko-sosyal gelişim özelliklerinin duyguları ve davranışları üzerinde etkili olduğu bir evredir. Bu dönemin biyo, psiko-sosyal gelişim özelliklerine ve bu özelliklerin bireylerin duygularını ve davranışlarını nasıl etkilediğine dair kapsamlı bir inceleme yapılmıştır. Ergenlikte karşılaşılan zorluklar ve bu süreçteki duygusal uyum sırasında ortaya çıkan başlıca sorunlara değinilmiş, yetersiz duygu düzenleme becerilerinin maladaptif davranışlara yol açma eğilimi ele alınmıştır. İşlevsel olmayan baş etme stratejileri ve buna bağlı olarak depresyon ve intihar gibi riskli durumların araştırma bulgularıyla desteklenerek nasıl ortaya çıkabileceği açıklanmıştır.

Duyguları tanıma ve ayırma yeteneği, duygu düzenlemenin temel bir önkoşulu olarak ele alınmış ve duyguların işlevlerine dair bir bilgilendirme yapılarak, her bir duygunun yaşam kalitesine katkıları hakkında farkındalık oluşturma çabasında bulunulmuştur. Ergenlik döneminde, duygu düzenleme ve yaşam doyumunu şekillendiren önemli unsurlar arasında duygusal zekâ becerilerinin rolü vurgulanarak, bu becerilerin gelişimini etkileyen faktörler tartışılmıştır. Söz konusu becerilerin dinamik, öğrenilebilir ve geliştirilebilir olduğuna işaret edilmiştir.

Bireysel, durumsal ve kültürel farklılıklar dikkate alındığında, evrensel bir duygu düzenleme modelinin işlevsiz kalabileceği belirtilmiş ve bu bağlamda farklı duygu düzenleme modellerinden bahsedilmiştir. Duygu düzenleme zorluğunun ruh ve beden sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekilmiş, duygu düzenleme becerilerinin önemi ve bu becerilerin alt boyutlarının birbirleriyle ve diğer değişkenlerle ilişkisi meta analiz yoluyla incelenmiştir.

Bu inceleme, sağlıklı bireylerin yetiştirilmesi amacıyla, ergenlerin bütüncül iyilik hali üzerinde olumlu etkiler yaratmayı hedefleyen duygu düzenleme programlarının geliştirilmesine katkı sağlama niyetindedir.